پرسش :

شرایط توبه چیست؟


پاسخ :
توبه شرایط خاصی ندارد. همین که بنده‌ای از کار بد خود پشیمان شود، توبه کرده است. بازگشت به سوی خدا و آشتی با او کار سختی نیست. با این حال توبه‌ی واقعی علامت‌هایی دارد که می‌توانیم آنها را شرایط توبه بنامیم.
 
پس از پشیمانی نخستین شرط یا علامت توبه واقعی این است که دوباره به سوی گناه نرویم. باید قاطعانه تصمیم بگیریم که دیگر گناه نکنیم. دومین شرط توبه این است که حق مردمی را که با گناه خود به آنها آسیب زده‌ایم به آنها بازگردانیم؛ مثلاً اگر به مال کسی لطمه‌ای وارد کرده‌ایم، اشتباهمان را جبران کنیم و هزینه‌ی خسارتی را که به او زده‌ایم، بپردازیم. سومین شرط توبه این است که واجباتی را که ترک کرده‌ایم - مثل نمازهایی که نخوانده‌ایم – انجام بدهیم. چهارمین شرط توبه هم عذرخواهی از خدا و آمرزش خواستن از اوست. (1)
 
پی‌نوشت:
1. روایات مربوط به این موضوع در باب توبه‌ی میزان‌الحکمه، حدیث 2159 تا 2164 آمده است.
 
منبع: هفتاد و شش پرسش و پاسخ درباره اخلاق و رفتار، غلامرضا حیدری ابهری، انتشارات قدیانی، 1393.